مطالعات مقدماتي توسط شرکتهاي عمده سرمايه گذار بزرگ انجام شده است.
سعید صفرپور: هیئت تحریریه
قطعا ما تا پايان تير ماه به واسطه توافق جامع شاهد يک شوک بزرگ به اقتصاد ايران خواهيم بود.
«مطالعات مقدماتي شرکتها و سرمايه گذاران بزرگ اروپايي، براي سرمايه گذاري در ايران انجام شده است. همگان منتظر اجرايي شدن بيانيه لوزان هستند» اين را يحيي آل اسحاق رئيس اتاق تهران مي گويد. مسير ديپلماسي سياسي تا ديپلماسي اقتصادي سير تحولي است که در نهايت تحول اقتصاد ايران را رقم خواهد زد. و سرمايهاي بدست خواهد آمد که در نهايت راه توسعه کشورها را هموارتر ميکند. مشروح گفت و گوي يحيي آل اسحاق رئيس اتاق بازرگاني تهران با سايت خبري و تحليلي نداي ايرانيان در ذيل آمده است:
پبا توجه به بيانيه لوزان که حاصل دو سال مذاکره ايران و 5+1 بود رفع تحريمها چه تاثيري بر معادلات بازرگاني و اقتصادي ما دارد؟
بهترين پاياني که مذاکرات هسته اي مي توانست داشته باشد همان رفع تحريم ها بود. آگاهان مسائل سياست خارجي بر اين باورند که مذاکرات ايران و۱+۵ معادلات جهاني را دچار تحول کرد. حال تا سوم تيرماه برههاي است که در آن قرار است سرنوشت پرونده هستهاي ايران مشخص شود. ما در وهله اول شاهد تحولي عميق در معادلات بين المللي و منطقهاي در آينده نزديک خواهيم بود. و در وهله دوم مبادلات اقتصادي دو طرف گسترش خواهيد يافت، شاهد اين مدعا گسترش روابط تجاري ايران و تعدادي از اعضاي ۱+۵ در شرايط فعلي است. فعالين اقتصادي دو طرف زمينههاي گسترش روابط اقتصادي و تجاري را از هم اکنون براي دوره پس از لغو تحريمهاي ايران فراهم آوردهاند. هيات هاي آلماني و ايتاليايي بيشترين سهم را از بازار ايران مي خواهند. اين را رفت و آمد هاي مکرر هيات هاي ديپلماتيک نشان مي دهد. از همان روزهاي آغازين مذاکرات هستهاي، بخش زيادي از فعالين اقتصادي عمدتا حضور فعالي در صحنه داشتند هياتهاي مختلفي به تهران سفر کردهاند و در مقابل از سوي ايران هم فعالين اقتصادي زيادي به برخي از کشورهاي طرف مقابل مذاکره کننده با کشورمان و ديگرکشورها سفر کردند. استقبال شايسته طرف تجاري و اقتصادي از هياتهاي ايراني خود گوياي شوق و اشتياق ديگر کشورها از تغيير شرايط است. عمده کاري که فعالين اقتصادي طرف مذاکره کننده انجام دادند، فراهم آوردن شرايط براي روزهاي پس از پايان تحريمها است. اين اقدامات نشان ميدهد که فعالين اقتصادي و بازرگاني بسيار اميدوار هستند به رفع تحريمهاي اقتصادي. به عقيده من بعد از رفع تحريم ها قطب تجارت و اقتصاد منطقه خارميانه مي شويم.
اصلا شروع مذاکرات و ادامه آنچه تاثيري بر روابط تجاري و بازرگاني ما نهاده است؟
شروع مذاکرات و ادامه آن تاثير مهمي در روابط تجاري ايران با ديگر کشورها داشت. همگان به درستي ميدانند که تحريمها شوک بزرگي به اقتصاد ايران وارد کرد، ما اکنون آثار آن شوک وارده بر اقتصاد ايران را ميبينيم. اين امر دو دليل عمده دارد؛ يک دليل داخلي است. اصولا اقتصاد ما تحت تاثير مسائل سياسي قرار ميگيرد و فعالين اقتصادي در ايران هميشه چشم به تحولات سياسي دارند، آنچه بازار داخلي را تحت تاثير قرار ميدهد اخبار سياسي است. تحولات طلا و سکه در روزها و سالهاي اخير نمونه اين تاثيرات است. به تعبيري ديگر اقتصاد بسيار تحريک پذير و يا شوک پذير است. دليل دوم مسائل بين المللي است، معمولا شرکتهاي بزرگ و زيربنايي سعي ميکنند با مطالعه و با احتياط وارد بازارهاي کشور مقصد شوند، اما ورود اين شرکتها در بازار ايران؛ پس از شدت يافتن تحريمها به شدت کاهش پيدا کرد. اکنون که بيانيه لوزان صادر شده است دقيقا بازار ايران واکنش مثبتي نسبت به تحولات سياسي نشان داد و در طي چند ماه گذشته شرکتهاي بزرگ در راه ايران قدم برمي دارند. فعالين اقتصادي بين المللي بيش از هر کسي مشتاق هستند تحريمها برداشته شود. ا بسياري از شرکتها مطالعات ميداني را پيشاپيش در ايران داشتهاند و با رخ دادن توافق آماده حضور در بازار ايران هستند. البته بايد دانست شرکاي تجاري ما در اروپا چنانکه خودشان در تهران متذکر شدند از تحريمها بسيار ضرر کردهاند. بنابراين حرکت به سمت بهبود يک خواست دو جانبه است.
فکر ميکنيد تا چه حد توافق جامع هستهاي سطح مبادلات ما را افزايش خواهد داد؟ شوک مثبت وارده بر اقتصاد و تجارت ما، صنعت را متحول خواهد کرد؟
شرکاي تجاري ما ميگويند ايران بازار بزرگي است نه تنها براي کالاهاي مصرفي بلکه بازار بزرگي است براي سرمايه گذاري، ايران پتانسيل فراواني براي سرمايه گذاري شرکتها و بنگاههاي بين المللي دارد. فراواني نيروي انساني متخصص در ايران از جمله اين امتيازات است که سرمايه گذاران خارجي اين امتيازات بالقوه را در نظر ميگيرند. در مذاکرات ما با سرمايه گذاران خارجي، شاهد اذعان اين فعالين اقتصادي به پتانسيلهاي ايران هستيم. من مطمئن هستم با اعلام خبر توافق سيل سرمايه گذاران خارجي راهي ايران خواهند شد. با اعلام خبر توافق براي دوره کوتاه مدتي يک شوک رواني مثبت در بازار ايران پديد خواهد آمد. اما بعد از اين دوره کوتاه مدت بازار حالت ثابت خودش را پيدا خواهد کرد. به تعبيري ديگر شوک مثبت وارد شده به سبب توافق جامع، آثار مثبت خود را در آينده نزديک نشان خواهد داد. اما اينکه در بلند مدت ما بتوانيم از فرصت پديد آمده استفاده کنيم، در آينده مشخص خواهد شد. آنچه در حال حاضر براي فعالين اقتصادي در ايران اهميت دارد؛ رفع تحريمهاي بانکي است. چرا که براي سرمايه گذاري، مشکل نقل و انتقال پول، کاملا واضح است. گرچه در اين مدت کوتاه راهکارهاي موقتي با درايت و هوشياري مسئولين ايجاد شده است اما بزرگترين دستاورد پايان مذاکرات، رفع تحريمهاي بانکي و تسهيل نقل و انتقال پول است. اعتقاد کامل دارم که روز بعد از پايان مذاکرات، شوک موثري به اقتصاد ايران وارد خواهد شد. اما اين شوک در کوتاه خواهد بود و چندان دراز مدت نيست.
اتاق بازرگاني در شرايط فعلي، شاهد استقبال فعالين اقتصادي خارجي هست؟
ما در اتاق بازرگاني شاهد ترافيک سنگين، هياتها از کشورهاي مختلف هستيم که راهي تهران ميشوند. مطالعات مقدماتي توسط شرکتهاي عمده سرمايه گذار انجام شده است. قطعا ما تا پايان ۳ تير ماه به واسطه توافق جامع شاهد يک شوک بزرگ به اقتصاد خواهيم بود. چرا که نگاه جهاني، نگاهي مثبت است. هم طرف ايراني و هم طرف خارجي منتظر روز بعد از مذاکرات هستند. بسياري از سرمايه گذاران خارجي بعضا به تصريح ابراز ناراحتي ميکنند از کشوري که اين تحريمها را تحميل کرده است. حتي بخشي از فعالين اقتصادي تبعه کشورهايي هستند که بحث تحريمها را دنبال ميکند، به تصريح از وضع تحريمها عليه کشورمان ابراز نارضايتي ميکنند. مقامات کشورهاي اروپايي و آمريکايي به خوبي ميدانند که آثار تصميم آنها، بر منافع اقتصادي بازرگانان و فعاليتهاي اقتصاديشان موثر است. در نهايت بايد گفت، اغلب فعالين اقتصادي و سرمايه گذاران خارجي از برطرف شدن تحريمها به خصوص تحريمهاي بانکي و بيمهاي استقبال گستردهاي ميکنند.ترافيک سنگين هيات هاي اروپايي در راه تهران ما را شگفت زده کرده است