سیدقائم موسوی دکتری علوم سیاسی
تاکنون چندین دور مذاکره بین عربستان و جمهوری اسلامی برگزار شده اما بجز تعدیل رجزخوانی های آشکار،آوردهٔ محسوس دیگری نداشت. فعل و انفعالات منطقه و سیاست های فرامنطقه ای در فرسایشی شدن آن بی تاثیر نبوده اند.
سفر پیش روی‌ِ بایدن به منطقه، چندجانبه و طرف های متنوعی دارد. این سفر شدیداً ناشی از تحمیل سویه های واقع‌گرایی به بایدن است. تجاوز روسیه به اوکراین، پیامدهای انرژی زایش و بی حاصلی مذاکرات برجام؛بایدن را ناچار به چشم پوشی از انحرافات حقوق بشری عربستان کرد.او در عمل در چنبرهٔ فونداسیونی از سیاست های منطقه ای قرار گرفته است که سلفش برای دور دوم ریاست جمهوری اش چیده بود. بایدن ناگزیر از روی آوردن به سرزمین نفت و شن و ماسه است. او پا در مسیری می گذارد که ترامپ تعیین کرده بود.
بر همین اساس با اصرار بر برجام حداقلی،همچنان نان تحریم های ترامپ را می خورد. از سیاست اتحاد و ائتلاف عبری-عربی حمایت می کند و اولین رئیس جمهور آمریکاست که مستقیم از اسراییل به عربستان می رود.مسایل فلسطین،روابط اعراب و اسرائیل،برجام و بحران اوکراین محورهای این رایزنی ها خواهند بود. نتایج این سفر به شدت می تواند روی منافع ایران تاثیرگذار باشد.جمهوری اسلامی اما همچنان فارغ از اهمیت پایایی مسایل منطقه‌ای،سر در گم در سیاست خارجی بواسطهٔ تیم آماتور مذاکره‌کننده[نمودی از سپردن کارهای بزرگ به انسانهای نابلد]، سر در دغدغه‌های فرعی و کم اهمیت برده است و دل مشغول پوشش زنان و دستگیری منتقدان عالم و سالم است.
به نظر می رسد عمق مخاطرات سفر خاورمیانه‌ای بایدین را،روسیه بیشتر درک کرده است. بر همین اساس قرار است هفته آینده پوتین راهی تهران شود تا از زهر مخاطرات آن، حداقل؛در جبههٔ اوکراین و معادلهٔ انرژی بکاهد. با این تفاوت که عربستان در مقابل کم لطفی های آمریکا از آزادی عمل بیشتری برخوردار بوده و به گونه ای عمل کرده که بایدن ناگزیر زحمت حضور در ریاض را بر خود هموار کرد.
تهران اما درگیر وضعیتی است که چتر تحریم ها، مناقشهٔ هسته ای و نابسامانی های افسارگسیختهٔ اقتصاد داخلی در کنار سطحی نگری های فزایندهٔ عوامل امر،مانع از داشتنِ دستِ بالا در روابط دوجانبه با روسیه است.هر چند جوهر شرایط به صورتی است که می شود با کمی درایت از تشنج غرب با روسیه بهرهٔ لازم را برد و با بازیِ شناور روسیه را وادار به تمکین به منافع ایران و بایدن را از اقدامات بی محابا و توافقات یکطرفه(مشخصاً عدول از برجام و تمسک به راه حل های جایگزین) بر حذر داشت.
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
