🖋مهدی مستفید کارشناس حقوق ودانشجوی ارشد حقوق دادرسی اداری
🔹هر چند دلیل سفر ۳۰ اردیبهشت ماه ریاست جمهوری به آذربایجان شرقی افتتاح سدهای قیز قلعه سی و خداآفرین ذکر شد ولی بزرگی سانحه رخداده سبب شد به وقایع دیگر این سفر که از اهمیت فرا ملی برخوردار است پرداخته نشود.
🔹بازدید از روند کار کریدور ارس (آراز) که شامل جاده و راه آهنی است که قره باغ جمهوری آذربایجان را از طریق ایران به جمهوری خودمختار نخجوان مرتبط می سازد از دیگر دلایل سفر ریاست جمهوری به مرز آذربایجان بود که مورد توجه هر دو رئیس جمهور ایران و آذربایجان قرار گرفت.
🔹استمرار تنش بین ارمنستان و آذربایجان و مداخلات کشورهای غربی خصوصا فرانسه در صلح قفقاز، سرعت روند آن را کاهش داد. در این میان کریدور ارس( آراز) به عنوان آلترناتیو زنگه زور مورد توجه ترکیه و آذربایجان قرار گرفت.
🔹استقبال ایران از این کریدور علاوه بر رفع نگرانی های امنیتی ایران، پس از ماهها تنش با همسایه شمالی، گام بلندی در تنش زدایی و تحکیم روابط سیاسی-اقتصادی ایران و آذربایجان به حساب می آید که می توان گفت پس از عادی سازی روابط با عربستان دومین حرکت بزرگ دستگاه دیپلماسی کشور در تنش زدایی منطقه ای به حساب می آید که مزایای سیاسی_اقتصادی آن باید به جد مورد توجه صاحب نظران قرار گیرد.
🔹در زمانه ای که کریدورها و جاده های زمینی و ریلی می رود که نقش مهمتری در اقتصاد جهان بازیکنند ایران نیز باید بکوشد با درایت و تعامل سهم شایسته خود را از آنها داشته باشد. به نظر می رسد سیاست تعاملی ایران با همسایگان و قدرتهای جهانی که در وزارت خارجه شهید امیر عبداللهیان آغاز شد می تواند آغازگر بازگشت ایران به جایگاه ژئوپلیتیک تاریخیاش باشد.
🔹علاوه بر کریدور ارس (آراز) ایران می تواند ترکیه را به مشارکت در کریدور #بازرگان_تبریز_انزلی جلب نماید، این کریدور می تواند مطمئن ترین و امن ترین مسیر ترانزیت را جهت دسترسی به حوضه خزر به ترکیه و کشورهای اروپایی بدهد. بی شک با اجرای کریدور #بازرگان_تبریز_انزلی توجه قدرتهای اقتصادی شرق و غرب به کریدور جنوب خزر از استانهای شمالی ایران جلب خواهد شد تا نزدیکترین و امن ترین جاده ترانزیت شرق _ غرب با مشارکت ایران اجرایی گردد.
🔹مشارکت فعال ایران در بحث کریدورها تکمیل کریدور شمال_جنوب و چابهار_بازرگان را هم با استقبال کشورهای عربی، هند و پاکستان مواجه خواهد کرد.
🔹مشارکت فعال ایران در کریدورهای جهانی علاوه بر ارتقاء جایگاه ژئوپلیتیک کشور و افزایش وزن جهانی آن که نقش اساسی در امنیت آن دارد منافع ترانزیتی و گردشگری به کشور خواهد داشت که گستردگی آن قابل تصور نیست.
🔹امید است دولت آینده در تنش زایی بین ایران و همسایگان، سیاست موجود در بحث کریدورها را با قدرت ادامه دهد.
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل