رئيس دانشکده علوم سياسي دانشگاه آلابامي جنوبي در گفتگو با خبرآنلاين وضعيت مذاکرات هسته اي ايران و ۵+۱ را بررسي مي کند.

کمتر از ده روز ديگر بازه زماني ديگري از11 گفتگوهاي ايران و ۵+۱ بر سر برنامه هسته اي جمهوري اسلامي خاتمه مي يابد. گفتگوهايي که از حدود دو سال پيش کليد خورد و ادوار متوالي آن در سوئيس، اتريش و حتي نيويورک پي گرفته شد. مطابق معمول وقتي عقربه هاي ساعت به پايان نزديک مي شود نبض گفتگوها هم بيشتر مي زند و به بيان جواد ظريف طرفين شب امتحاني با مذاکرات برخورد مي کنند و فرصت هاي چند هفته گذشته را از دست مي دهند و در دقايق پاياني تمام عزم خود را براي رسيدن به نتيجه جزم مي کنند. نادر انتصار معتقد است هرچند کري و اوباما مي خواهند مذاکرات حتما به نتيجه برسد اما بعيد است اين نتيجه در پايان ژوئن حاصل شود و احتمال دارد گفتگوها چند هفته ديگر هم ادامه يابد. در ادامه مشروح گفتگوي خبرآنلاين با رئيس دانشکده علوم سياسي دانشگاه آلاباماي جنوبي را مي خوانيد.

موضوع نظارت بر توافق هسته اي به بحثي جدي تبديل شده است. به نظر شما اين موضوع مي تواند حصول به توافق را با مشکل مواجه کند؟

واقعيت اين است که موضوع نظارت بر اماکن نظامي ايران قدري پيچيده شده است. برخي از مقامات ايراني تاکيد مي کنند که چنين اجازه اي را به بازرسان آژانس نخواهند داد. حتي اگر ايران پروتکل الحاقي را هم بپذيرد چنين اجازه اي را نمي دهد. اين در حالي است که بعيد است در چنين شرايطي آمريکا حاضر شود به توافقي با ايران دست يابد. چرا که در حال حاضر تحليلگران آمريکايي بر اين نکته تاکيد دارند که اين بازرسي ها بايد انجام پذيرد.

برخي از اخبار حاکي از اين است که آمريکايي ها موارد تازه اي را به روند گفتگوها اضافه کرده و تا اندازه اي از وعده هاي تفاهم لوزان عدول کرده است.

بله همينطور است. در برخي از تحليل ها شاهديم که ايران بايد غني سازي خود را به دو درصد محدود کند اين در حاليست که در لوزان بر سر عدد ۳ تفاهم شد. اين اتفاق تازه اي است و طرح چنين موضوعاتي مي تواند حصول به توافق را با دشواري مواجه سازد.

اما فکر نمي کنيد چنين مواردي بيشتر از منظر چانه زني هاي درون مذاکرات تعبير شود؟ به اين معنا که وقتي به پايان گفتگوها نزديک مي شويم هر يک از دو طرف تلاش دارد با طرح خواسته هاي بيش از انتظار واقعي اش امتيازاتش را در توافق نهايي بيشينه نمايد.

بله مي تواند اينطور هم باشد. مسلما صحبت هايي که در روزنامه ها مي آيد حتما براي امتياز گيري بيشتر از طرف مقابل است. ضمن اينکه به ياد داشته باشيد در گفتگوها و ديپلماسي هاي جدي چنين اظهارنظر هايي کاملا طبيعي است.

شرايط کلي را چگونه مي بينيد؟ برخي از مقامات و تحليلگران تاکيد داشتند که آخر ژوئن تاريخ مقدسي نيست. همانطور که ايران هم به اين موضوع اصرار داشته. آيا بايد انتظار تمديد را داشته باشيم؟

من هم فکر مي کنم حصول به توافق تا همين بازه زماني پايان ژوئن کمي سخت باشد و شايد بايد انتظار ادامه گفتگوها در چند هفته آتي را هم داشته باشيم.

اما موضوعي که قابل توجه است اين است که نه آقاي کري و نه آقاي اوباما هرگز روي موضوع تمديد مذاکرات مانور نداده اند. به عنوان مثال شکستگي پاي آقاي کري مي توانست بهانه کاملا منطقي براي تمديد مذاکرات را ايجاد کند اما ديديم که وزير خارجه آمريکا چه در بيمارستان و چه پس از آن و بعد از مرخصي تاکيد داشت که به پيگيري مذاکرات در ضرب العجل تعيين شده پايبند است.

با شما موافقم. حتي آن اوايلي که اين حادثه براي وزير خارجه آمريکا پيش آمد زمزمه مصلحتي بودن آن هم مطرح شد و ديديم و خوانديم که برخي مدعي شدند اساسا شکستگي در کار نبوده و بيشتر يک نمايش براي تمديد مذاکرات بوده است. اما ديديم که اينگونه نبود. ضمن اينکه گذشته از اين در حال حاضر در عصري هستيم که شايد لزومي نداشته باشد آقاي کري حتما سوار هواپيما شود و براي مذاکرات از نزديک اين گفتگوها را پي بگيرد. با پيشرفت تکنولوژي حتي مي شود آقاي کري از اتاق کارش در آمريکا بيرون نيايد و گفتگوها را دنبال کند. در نتيجه من فکر نمي کنم که شکستگي پاي آقاي کري تاثيري در روند مذاکرات داشته باشد. ضمن اينکه آقاي کري و اوباما مي خواهند حتما مذاکرات به نتيجه برسد.

در اخبار داشتيم که نمايندگان کنگره آمريکا قرار است تمديد تحريم هاي ده ساله عليه ايران که در سال ۲۰۱۶ منقضي مي شود را به راي بگذارند. اين موضوع نمي تواند بر روند گفتگوها تاثير منفي بگذارد؟

خير. من اين طور فکر نمي کنم. چرا که اساسا اين تحريم ها ارتباطي به مذاکرات هسته اي ندارد و به موضوعات ديگري مرتبط است. هم مقامات آمريکايي و هم آقاي ظريف و همکارانشان هم بارها تاکيد کرده اند که اين مذاکرات تنها براي موضوع هسته اي است و مسائل ديگر مانند حقوق بشر و تروريسم و امثالهم جايگاهي در گفتگوها ندارد. بنابرين حتما هيچ ارتباطي ميان تحريم هاي ده ساله اي که کنگره عليه ايران تمديد مي کند و گفتگوهاي هسته اي که ميان ايران و ۵+۱ در وين برگزار مي شود نيست و حتي در صورتي که توافقي هم حاصل شود باز هم فقط موضوع تحريم هاي هسته اي مورد توجه قرار مي گيرد.

منبع : خبر آنلاین