دکتر امیر هوشنگ میرکوشش در مصاحبه با ایلنا

واشنگتن با اخراج دیپلمات‌های روسیه، حملات سایبری روسیه را تلافی کرد/ دموکرات‌ها کوبنده‌تر از جمهوری‌خواهان دربرابر مسکو می‌ایستند/ برخورد سخت محتمل نیست

د.

«امیرهوشنگ میرکوشش» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح دلایل اخراج ۲۴ دیپلمات روس توسط وزارت خارجه آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اگر روابط آمریکا و روسیه را در زمان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ بررسی کنیم می‌بینیم که ولادیمیر پوتین تسلط زیادی بر او داشت و حتی بحث وجود برخی مدارک علیه ترامپ مطرح بود. در آن زمان این‌گونه اعلام شده بود که مسکو در حال سوء‌استفاده از مدارک موجود علیه ترامپ است و حتی دموکرات‌ها معتقد بودند که روس‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا دخالت داشتند. چندی بعد هم مسائلی مانند افشای ایمیل‌های هیلاری کلینتون و دخالت سایبری روسیه در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ مطرح شد و حالا با همین دورنما وارد دوران بایدن شده‌ایم. واقعیت این است که دموکرات‌ها از حیث سنتی به اعمال و رفتار دولت‌ها نگاه می‌کنند و این در حالی‌است دولت بایدن هم در حال رصد رفتار و اقدامات روسیه است که یکی از آنها بحث حملات سایبری علیه زیرساخت‌های ایالات متحده است.

وی ادامه داد: در زمان باراک اوباما قانونی تصویب شد که حملات سایبری می‌تواند به عنوان حملات نظامی تلقی شود و گفته شده بود که اگر این حملات ساختار امنیتی و کلان ایالات متحده را هدف قرار دهد، می‌تواند به پاسخ نظامی منجر شود. حالا و با روی کار آمدن بایدن در آمریکا این قانون بیش از پیش بر سر زبان‌ها افتاده است. در این میان به نظرم آمریکا در پرونده سوریه به دنبال تقابل جدی با روس‌ها است و به همین دلیل معتقدم تنش میان دو طرف وارد ابعاد گوناگونی شده است که این می‌تواند یکی از دلایل تقابل باشد. این در حالی است که بر اساس اسناد و داده‌هایی که از گذشته تاکنون وجود دارد دموکرات‌ها در رویارویی با روسیه بر خلاف جمهوری‌خواهان صریح‌تر و کوبنده‌تر پاسخ مسکو را می‌دهند. از سوی دیگر روسیه در رقابت هسته‌ای که با آمریکا دارد سعی می‌کند خود را بالاتر از واشنگتن نشان دهند اما چندی پیش شاهد بودیم که رئیس‌جمهوری آمریکا روسیه را کوچک شمرده بود و حالا این تقابل به صورت لفظی هم دیده می‌شود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: نکته اینجاست که دموکرات‌ها همیشه به دنبال تلافی علیه روس‌ها بودند و حالا هم برای تلافی به دنبال اخراج ۲۴ دیپلمات روسیه از خاک خود هستند. آمریکایی‌ها اعلام کردند که این اقدام آنها کاملاً قانونی است و مسایلی مانند پایان ویزای دیپلمات‌ها را مطرح کرده که در مقابل، روسیه هم این اقدام واشنگتن را به شدت محکوم کرده است. مدل سخن گفتن روس‌ها علیه ایالات متحده اساساً به مانند یک حمله سیاسی علیه تیم بایدن می‌ماند اما به هر ترتیب اخراج ۲۴ دیپلمات روسیه از آمریکا را باید نوعی تقابل علنی دانست. حالا خیلی از مقامات ایالات متحده دیدار بایدن و پوتین را مورد انتقاد قرار دادند، اما واقعیت این است که ملاقات اخیر آنها صرفاً به دلیل جلوگیری از تشدید تنش‌ها و کنترل روابط بوده است. آمریکا در این میان سعی دارد به هر ترتیب که شده روسیه را مورد هدف قرار دهد و آنها سعی می‌کنند استراتژی خود را علاوه بر مهار چین در مورد روسیه هم به کار بگیرند.

میرکوشش افزود: واقعیت این است که پکن و مسکو جدیداً در حال ایجاد یک سری از ائتلاف‌های حمایتی با یکدیگر هستند و موضوعی که در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که استراتژی کلی آمریکا تسلط بر شرق آسیا با توجه به راهبردهای کلان خود است. آنها می‌خواهند روسیه و چین را کنترل کنند اما قبل از هر چیز می‌بایست از امنیت خاورمیانه اطمینان کسب کنند بر این اساس آمریکایی‌ها دو راه برای خود متصور هستند؛ نخست اینکه کشورهایی مانند فرانسه و بریتانیا را به عنوان شریک خود در خلیج فارس وارد این بازی کنند که به نظرم ورود ناوگان بریتانیا به خلیج‌فارس از همین جا آب می‌خورد. دوم، بحث گفت‌وگو با یک قدرت منطقه‌ای است تا بتواند اوضاع را کنترل کند. قدرت‌هایی مانند ترکیه، عربستان و ایران از جمله دولت‌هایی هستند که آمریکایی‌ها نگاه ویژه‌ای به آنها دارد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: اینکه آمریکا چگونه می‌خواهد در مورد منطقه و امنیت آن با تهران صحبت کنند، پاسخش برجام است. آنها عموماً این مسائل را از طریق مذاکرات در قالب برجام با تهران انجام می‌دانند اما توجه داشته باشید که روسیه شاید تمایل چندانی به حل اختلاف‌های ایران و آمریکا نداشته باشد.  بر این اساس معتقدم جنگ دیپلماتیک میان روسیه و آمریکا تشدید شده است و این در حالتی است که چشم‌انداز کوتاه‌مدت این تنش نشان دهنده آن است که ما شاهد یک جنگ همه‌گیر نخواهیم بود. دو طرف سعی می‌کنند در این تنش از عقلانیت استفاده کنند تا اوضاع بیش از حد بحرانی نشود. همچنین سعی می‌کنند روابطشان به سمت نزاع سخت‌تر متمایل نشود. بر این اساس ممکن است تخریب‌های سایبری و مسایل این چنینی هم طی ماه‌ها و هفته‌های اخیر رخ دهد اما واقعیت این است که مسکو و واشنگتن نمی‌گذارند اوضاع بیش از این، وخیم شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به‌رغم تمام تحلیل‌هایی که منتشر می‌شود، معتقدم که ایالات متحده همچنان قدرت برتر است اما روس‌ها سعی می‌کنند که در هماهنگی با چین علیه آمریکا اقدام کنند. درست است که چین توانسته در سالیان اخیر خود را هم سطح با آمریکا قرار دهد اما بر اساس داده‌ها و مولفه‌های موجود، چین حدود ۲۰ سال طول می‌کشد تا به سطح کنونی ایالات متحده برسد. از سوی دیگر روسیه هم می‌داند که توان مقابله نظامی با آمریکا را آنگونه که خودشان تبلیغ می‌کنند، ندارند و بر این اساس به احتمال زیاد سطح تنش بالاتر می‌رود اما عقلای دو کشور نمی‌گذارند برخورد عجیب و غریبی در این میان رخ دهد. به هر ترتیب واشنگتن سعی می‌کند از هر ابزاری علیه روسیه و چین استفاده کند که اخراج ۲۴ دیپلمات روسیه هم یکی از همین ابزارها به شمار می‌رود.

تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل