مجتبی شمس

با تشدید زمزمه های پیوستن اوکراین به ناتو، بالاخره روسیه علی رغم تکذیب ادعاهای کشورهای غربی مبنی بر حمله قریب الوقوع به اوکراین، در حوالی ساعت ۴ صبح پنجم اسفند ۱۴۰۰ به اوکراین حمله نمود.

🌏 اوکراین از جانب شرقی به روسیه پیوسته و نواحی شرقی آن شامل دونتسک، لوهانسک و ... قرابت فرهنگی نزدیکی با روسیه دارند که قبل از تهاجم روسیه به اوکراین نیز تحت تاثیر نفوذ روسیه در این نواحی، با چراغ سبز روسیه اعلام استقلال نموده و از تهاجم روسیه نیز استقبال کردند.

🌏 اما روسیه در ادامه تهاجم و پیشروی به داخل اوکراین با مقاومت نظامی و مردمی مواجه گردیده که نشان از خطای محاسباتی روسها در تصرف سریع اوکراین و برآورده شدن خواسته هایشان دارد که احتمال فرسایشی شدن جنگ را در پی خواهد داشت.

🌏 قطعا یکی از اهداف پوتین از حمله به اوکراین، علاوه بر جلوگیری از گسترش ناتو به سمت مرزهای روسیه، تحقق آرزوهایش مبنی بر اعاده قدرت پیشین و توسعه ارضی روس هاست اما در واقع روسیه در دوراهی ای قرار داده شده بود که با علم به عواقب تهاجم، چاره ای جز تهاجم به اوکراین برای جلوگیری از گسترش ناتو نداشت.

🌏 پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و در پی آن قدرت گرفتن بلوک غرب، این بلوک با عضوگیری کشورها در قالب اتحاد ناتو سنگر به سنگر به مرزهای روسیه که وارث شوروی محسوب می گردید، نزدیک تر شد و روسیه احساس خطر زیادی نمود.

🌏 در نهایت غرب با این پیشروی در صحنه شطرنج بین المللی، روسیه را وادار به حرکتی نمود که بر اساس محاسبات اولیه، تضعیف روسیه و حتی شاید احتمال فروپاشی روسیه را در پی داشته باشد. چرا که غرب به خوبی می داند که پاشنه آشیل روسیه، اقتصاد وابسته به فروش نفت و گازش است که با افزایش هزینه های نظامی تهاجم به اوکراین آسیب پذیر تر نیز خواهد شد لذا در واکنش به این تهاجم، اقتصاد روسیه را هدف گرفت و همانطور که وزیر خارجه فرانسه گفته خفه کردن روسیه از نظر اقتصادی و مالی در درازمدت، قوی تر از هر مداخله ای خواهد بود.

🌏 قاعدتا روسیه نمی تواند در یک نبرد طولانی در برابر غرب متحد برنده شود اما برای جلوگیری از تکوین جنگی عمومی و تقریبا مهارناشدنی بهتر است غرب در الحاق مابقی اروپای شرقی به ناتو تعلل ورزد چرا که تحمیل جنگی فرسایشی به روسیه احتمال استفاده از سلاح هسته ای از جانب روسیه را افزایش خواهد داد که در آن صورت جهان با موقعیتی بسیار خطرناک روبرو خواهد شد. البته سقوط اوکراین یا بروز اتفاقات داخلی در روسیه وقوع این احتمال را کمرنگ خواهد نمود.

🌏 به امید صلح جهانی...

تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل