فریدو‌ن مجلسی در گفتگو با مجله ایرانی روابط بین‌الملل
بایدن مانند هر رئیس‌کشور دیگری به دنبال منافع‌ملی کشور خودش است
فریدون‌مجلسی دیپلمات پیشین کشورمان و نویسنده و تحلیلگر مسائل روابط بین‌الملل و سیاست‌خارجی در گفتگو با مجله ایرانی روابط بین‌الملل، در خصوص ارزیابی عملکرد جو‌بایدن در حوزه سیاست‌خارجی بیان داشتند که، طبیعتا بایدن مانند هر مسئول کشور دیگری به‌دنبال تامین و حفظ منافع‌ملی خودش و سپس متحدان و کسانی است که حمایت از آنان را نیز در جهت منافع‌ملی می‌شمارد. اما در مقام یک سیاستمدار حرفه‌ای و با‌تجربه و برخلاف ترامپ نیازی به رجز‌خوانی و شعارهای برتری‌طلبانه و تهدید و اهانت به دیگران نمی‌بیند. پرونده‌هسته‌ای ایران نیز در همین شمار است. ممانعت از دستیابی جمهوری اسلامی‌ایران به سلاح‌هسته‌ای در اولویت قرار دارد. به اذعان فریدون‌مجلسی، اصولا هدف از پذیرش برجام از سوی آمریکا خنثی کردن شعار نابود‌سازی اسرائیل بود که سلاح‌هسته‌ای را ابزاری برای نیل به این هدف می‌دانستند. مخالفت برخی نهادها با برجام و شلیک موشک‌بالستیک با درج همان شعار نابودی اسرائیل، برای آنها حامل این پیام بود که با در اختیار داشتن موشک نقطه‌زن دوربرد برای نابودی اسرائیل، نیازی به بمب‌اتمی نیست. به همین دلیل اوباما که هدف اصلی برجام را بی‌حاصل می‌دید، قرارداد‌های تجاری را لغو و تحریم‌های جدید را برقرار نمود. اکنون هم با‌وجود تمایل بایدن به بازگشت و رعایت منافعآمریکا در بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها، انتظار دارند که جمهوری‌اسلامی متقابلا در شعار نابودی اسرائیل و اقدامات عملی و میدانی در این زمینه تجدید‌نظر کندو راه بازگشت به عرصه تجارت و دیپلماسی‌جهانی را بگشاید.
باید اذعان فریدون‌مجلسی، حفظ موجودیت اسرائیل به هر صورت حتی به بهای جنگ، اولویت اصلی آمریکا خواهد بود و تصمیم‌گیری در این زمینه با جمهوری اسلامی‌ایران است که تصور نمی‌رود امیدی به نرمش و حل مسالمت‌آمیز مساله وجود داشته باشد. در مورد افغانستان هم در واقع پس از نا‌امید شدن از برقراری دموکراسی آمرانه و نظم و امنیت لازم برای بهره‌برداری از منابع لیتیوم و مس افغانستان و گریز از هزینه‌های گزاف حضور در آن کشور، ظاهرا طی دوسال مذاکره و امضای توافق‌نامه‌ها، ترجیح دادند افغانستان را به طالبان تحویل دهند و در لوای نظم و امنیت تعدیل شده طالبانی فعالیت‌های بهره‌برداری خود را آغاز کنند. مجلسی همچنین بر این نکته تاکید داشت که روسیه از ثروت و منابع متنوع و بی‌کرانی برخوردار است که بار دیگر مقام ابر‌قدرتی خود را در قالب ملتی مرفه و صنعتی باز خواهد یافت و آمریکا برای بهره‌مندی از مزایای بازار روسیه با این کشور کنار خواهد آمد.
استاد فریدون‌مجلسی سپس به تبیین عملکرد جو‌بایدن در ارتباط با پرونده‌هسته‌ای ایران، افغانستان، روسیه، چین و اروپا پرداخته و اذعان داشتند، گرچه از زمان ترامپ مسائلی در ارتباط و مسائل استراتژیک با چین مطرح شد، اما چین که رقیب بزرگ بازرگانی جهان‌غرب شده است به راه خود ادامه می‌دهد و منظور بایدن از شعار علیه چین، گرفتن امتیازاتی و تعدیل در رقابت و نفوذ بازرگانی چین و مهار توسعه و نفوذ‌سیاسی این کشور در کشور ثروتمند پیرامونی آن است. بدیهی است که نمی‌توانند از چین بخواهند از توسعه خود دست بردارد که جا برای آنها(آمریکا) باز شود! به هر حال قدرت‌نظامی، و انفورماتیک چین از حدی گذشته است که به تهدید یا در‌گیری با آن کشور به بهانه‌های غیرقابل‌توجیه بیند‌یشند. در رابطه با اروپا نیز به باور استاد‌مجلسی مسائل متفاوت است. اولا، نمی‌خواهند هزینه‌های سنگین ناتو و دفاع از اروپا در دنیایی که خطر توسعه‌طلبی کمونیستی وجود ندارد را بیش از این به عهده بگیرند. از مدت‌ها پیش رابطه ویژه با انگلیس را که منجر به خروج انگلیس از اتحادیه‌اروپا شد را ترجیح می‌دهند. خارج کردن قرارداد عظیم تسلیحاتی استرالیا از چنگ فرانسه که با همکاری انگلیس انجام شد، نشانگر این ترجیح است. استرالیا سرزمین منابع است و آمریکا و انگلیس می‌توانند بخشی از هزینه‌های عظیم قرارداد‌تسلیحاتی با استرالیا را از طریق بهای همان منابع جبران کنند. واکنش تند فرانسه نشان داد که تغییراتی در سیاست متقابل آمریکا و اروپا رخ خواهد داد و فرانسه به متحد سنتی خود یعنی روسیه نزدیکتر خواهد شد.
این تحلیلگر توانمند کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا عملکرد جو‌بایدن در سیاست‌خارجی ناشی از بی‌برنامگی و ضعف است یا اهداف میان‌مدت و بلند‌مدت مد‌نظر می‌باشد؟ اذعان داشتند که، آمریکا از ده‌ها اندیشکده‌‌آمادمیک و سیاسی و نظامی برخوردار است و قطعا اهداف میان‌مدت و بلند‌مدت را مد‌نظر دارد. اکنون بسیاری از کشورهای صنعتی و پیشرفته از سویی به اشباع منابع قابل بهره‌برداری رسیده‌اند و از سویی انحصار حضور در بازارهای لوازم‌خانگی و اتومبیل را از دست داده‌اند. چین با وجود برخورداری از منابع، چشم به منابع‌خارجی در آسیا و آفریقا دوخته است. کانادا، برزیل، استرالیا و تا حدی هند، و خصوصا ایران و افغانستان در شمار کشورهای دارنده منابع هستند. به این دلیل است که آنها نسبت به ایجاد شرایط مطلوب و ایمن و صلح‌آمیز خصوصا در ایران علاقه‌مند هستند.
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
